Dit jaar bestaat het Kennisnetwerk Biociden 10 jaar. In deze en de komende nieuwsbrieven besteden we hier aandacht aan. Met interviews, columns en andere terugblikken kijken we terug op 10 jaar KNB. Dit keer een interview met Ben Minderhoud, deskundige infectiepreventie bij Unic Medical Services BV.

Ben Minderhoud is sinds eind 2017 lid van de KNB Adviesgroep. Hij werkt als deskundige infectiepreventie bij Unic Medical Services BV, een adviesbureau op het gebied van hygiëne en infectiepreventie. Hij zit in de adviesgroep om bij te dragen aan discussies over het gebruik van desinfectiemiddelen in de gezondheidszorg. De afgelopen maanden heeft hij een aantal ziekenhuizen ondersteund vanwege de uitbraak van het nieuwe coronavirus.

Wat betekende corona voor jouw werk?
Sinds de uitbraak zijn heel veel desinfectiemiddelen gebruikt voor handen van medewerkers en niet-medische oppervlakten die mensen aanraken, zoals nachtkastjes en tafels. Daardoor dreigden voorraden opeens op te raken. Dat was nieuw. Het uitgangspunt van het desinfectiebeleid in ziekenhuizen is al jaren dat we alleen desinfecteren, dus biociden inzetten, als het echt noodzakelijk is. Bij een ongelukje reinigen we de handen met water en zeep. In vier situaties gebruiken we desinfectiemiddelen: bij oppervlakten die besmet zijn met lichaamsvloeistof zoals bloed, voor de ruimte na ontslag van een isolatiepatiënt, bij handelingen waarvoor je hele schone handen nodig hebt zoals een infuus inbrengen, en ten slotte bij een uitbraak van een bacterie of virus die we niet onder controle krijgen.

Door het nieuwe coronavirus moesten ziekenhuizen inventief zoeken naar andere middelen die geschikt leken tegen het virus maar daar niet voor waren geregistreerd. Daar zijn vrijstellingen voor gegeven om ze te kunnen gebruiken. Het was wel wennen. We moesten mensen bijvoorbeeld informeren dat ze die middelen 60 seconden moesten inwrijven. Dat wisten ze in het begin niet. Zeker als het druk wordt hebben medewerkers daar geen tijd voor. In de zomer is dat teruggeschakeld naar de ‘gewone’ 30 seconden – wat soms al lastig kan zijn.

We keken ook kritisch wanneer we handen gaan desinfecteren. Konden we zorgverleners de handen laten wassen bij niet-corona-patiënten? We hebben op die afdelingen zo weinig mogelijk handdesinfectiemiddelen gebruikt. Ook hebben we voorraden van afdelingen die stillagen naar klinische afdelingen verplaatst. Ook hebben sommige ziekenhuizen de laatste restjes van handdesinfectiemiddelen uit de dispensers samengevoegd. Dat gebeurt normaal gesproken niet.

Het was best stressvol, omdat we onder tijdsdruk en mentale druk beslissingen moesten nemen. Maar het is altijd goed gekomen. Sommige situaties konden beter maar ik heb zelf geen gekke, onverantwoorde situaties gezien.

Wat is je taak als deskundige infectiepreventie?
Wij zijn onderdeel van het Outbreak Management team van bijvoorbeeld een ziekenhuis. We denken en beslissen mee over dit soort situaties.

Terug naar het KNB. Wat vind je van de manier waarop het is georganiseerd?
Ik vind het sterk dat een brede groep belanghebbenden vertegenwoordigd is in de adviesgroep. Zodat we vanuit meerdere gezichtsvelden naar dit onderwerp kijken. Dat voorkomt dat het een stokpaardje van één club wordt. Als kennisnetwerk zit het goed in elkaar.

Wat kan beter?
Ondanks alle publieksuitingen, zoals de website en de nieuwsbrief, mag de naamsbekendheid van het KNB groter. Best wat collega’s weten wat het KNB doet. Maar ze weten niet allemaal dat je er ook informatie kunt halen, zoals via de website. Dat er een adviesgroep is. Ondanks alle scholing die ik geef, krijgen we veel vragen over wetgeving: wat kan wel en wat niet? Ik wijs mijn beroepsgenoten daarom altijd op het KNB.

Wat was voor jou het hoogtepunt van de afgelopen 10 jaar KNB?
De events! Het event in 2016 over desinfectie gezondheidszorg staat mij het meeste bij. Je merkte dat het onderwerp leeft. Elk ziekenhuis heeft knelpunten en er valt nog veel te leren. Een herhaling van zo’n event over dit onderwerp zou daarom niet verkeerd zijn. Ik hoor ook van de deelnemers dat de events goed bevallen. Het KNB weet telkens weer een nieuw onderwerp te verzinnen dat goed wordt geëvalueerd.

Wat is voor jou de meerwaarde van het KNB?
De informatievoorziening. In alle vormen: de website, nieuwsbrieven, events. Het uitwisselen en bij elkaar brengen van kennis. Dat is het hoofddoel, en daar zijn ze succesvol in. Een schakel zijn tussen belanghebbenden. Dit moeten we ook in de toekomst blijven doen!

Wie moeten we een volgende keer interviewen en wat zou je diegene willen vragen?
Peter Kugel, advocaat. In de gezondheidszorg lopen we tegen verschillende wetgevingen aan voor de middelen die we gebruiken: de biociden wetgeving voor desinfectiemiddelen en Medical Device Regulation voor medische hulpmiddelen. Officieel mag je een middel voor medische hulpmiddelen niet voor niet-medische oppervlakten gebruiken, hoewel de samenstelling vaak hetzelfde is. Mijn vraag is: wat gebeurt er als je een middel dat toegelaten is voor niet-medisch oppervlakten voor een medische hulpmiddel gebruikt en andersom? Komt de gebruiker dan in de problemen, ben je strafbaar, wie ziet erop toe? En wat gebeurt er als het wordt geconstateerd, ook als je goed kunt uitleggen waarom je het deed?