Publicatiedatum 16-04-2025 | 11:54

Deense onderzoekers onderzochten bodemmonsters van verschillende soorten locaties op het voorkomen van azolenresistente schimmels. Bij de monsterlocaties was sprake van gewasbescherming en/of materiaalbescherming met bestrijdingsmiddelen. Azolenresistentie kwam voor in alle onderzochte type locaties.

Azolenresistentie

Azolenresistentie is een probleem, omdat schimmelinfecties met azolenresistente schimmels niet zijn te genezen met azolengeneesmiddelen. Volgens de Deense onderzoekers is duidelijk dat het dubbele gebruik van azolen (als geneesmiddel en als middel voor gewas- en materiaalbescherming) heeft geleid tot het ontstaan van azolenresistente schimmels. Ook waarschuwen zij dat dit probleem zich steeds verder uitbreidt.

Verschillende concentraties azolenresistente schimmels per type locatie

Het onderzoek richtte zich op azolenresistente Aspergillus fumigatus (ARAf). De meeste onderzochte locaties hadden een relatie met het gebruik gewasbeschermingsmiddelen op basis van azolen. Maar er zijn ook locaties waarbij er een relatie is met biocidegebruik voor materiaalbescherming.  

  • In 2,3% van de veldmonsters van graan- en aardappelvelden werd ARAf aangetroffen. 
  •  In 10-30% van de monsters uit bloempotten zat ARAf. De hoogste concentraties werden aangetroffen in potten met kerststerren.  
  • 32% van de monsters van mesthopen en stalstrooisel bevatte ARAf , alleen in vers stalstrooisel werd geen ARAf aangetroffen.  
  • Monsters van compost bevatten in 80-100% van de gevallen ARAf. Dit gaat onder andere om compost gemaakt van tuinafval, dat ook de biociden propiconazool en tebuconazool bevatte. 
  • In 14% van de bodemmonsters in de buurt van geverfd hout werd ARAf aangetroffen.  
  • In monsters van bloembedden in parken en tuinen zat ARAf in 30% van de monsters. Er zijn daar geen gewasbeschermingsmiddelen met azolen gebruikt. De onderzoekers noemen bloembollen en compost als mogelijke bronnen voor de hier aangetroffen ARAf.

Conclusie van de onderzoekers

Het gebruik van azolen in zowel geneesmiddelen als in gewasbeschermingsmiddelen en/of biociden heeft geleid tot resistente Aspergillus fumigatus-varianten. Dit maakt de behandeling van schimmelinfecties bij mensen lastiger door mogelijke kruisresistentie met fungiciden gebruikt in gewasbeschermingsmiddelen en biociden. De onderzoekers bevelen aan om gericht azolengebruik te reguleren en om risico's van kruisresistentie mee te nemen in goedkeuringsprocessen. Daarnaast benadrukken ze het belang van samenwerking tussen sectoren. Deze samenwerking moet worden bevorderd om de ontwikkeling van effectieve antischimmelgeneesmiddelen te waarborgen.

Meer informatie