ECHA reageerde in een brief op een open brief van een internationale groep van milieu- en gezondheidsorganisaties. Deze organisaties vragen zich af of de regelgeving de veiligheid van bijvoorbeeld mondkapjes met zilvernanodeeltjes voldoende waarborgt. ECHA geeft onder andere aan dat mondkapjes met een gezondheidsclaim biociden zijn vanwege hun primaire biocidale functie.

Een artikel in de KNB-Nieuwsbrief van februari 2021 bespreekt de zorgen van de milieu- en gezondheidsorganisaties. Volgens deze organisaties komen er steeds meer producten op de markt met een antimicrobiële of antivirale claim. Deze producten zijn behandeld met bijvoorbeeld zilvernanodeeltjes, die zouden beschermen tegen het coronavirus. De organisaties maken zich zorgen of deze producten veilig zijn. Ze vragen zich af of de regelgeving de veiligheid genoeg waarborgt.

Mondkapjes met gezondheidsclaim zijn biociden

Mondkapjes met de claim ‘bescherming tegen virussen en bacteriën’ zijn volgens ECHA biociden vanwege hun primaire biocidale functie. Biociden hebben in Nederland altijd een toelating nodig. De producent of distributeur moet aan kunnen tonen dat het product werkt én veilig is voor mens en milieu. Die toelating is ook verplicht in andere EU Europese unie (Europese unie)-lidstaten als de werkzame stoffen zijn goedgekeurd in het Europese proces. Zitten de werkzame stoffen nog in het Europese beoordelingsprogramma, dan geldt in elke EU-lidstaat de situatie van vóór de invoering van de Biocidenverordening (overgangsrecht). In veel landen is dan alleen registratie als biocide voldoende.

Weinig werkzame stoffen in nanovorm

ECHA geeft aan dat de handhavende instanties in de EU-lidstaten controles moeten uitvoeren naar de naleving van de regels voor biociden en behandelde voorwerpen. Deze producten mogen in alle EU-lidstaten alleen werkzame stoffen bevatten die zijn goedgekeurd of die zijn opgenomen in het beoordelingsprogramma.

Er zijn overigens maar twee werkzame stoffen in nanovorm die gebruikt mogen worden voor desinfectie of conservering. Deze zijn allebei op basis van zilver. ECHA verwacht dat één hiervan binnenkort vervalt, omdat de aanvrager zich heeft teruggetrokken. Dan blijft van de werkzame stoffen in nanovorm alleen ‘silver adsorbed on silicon dioxide’ over voor PT09 (conserveringsmiddelen voor vezels, leer, rubber en gepolymeriseerde materialen).

Beoordeling resistentie ontwikkeling

De organisaties maken zich ook zorgen over de ontwikkeling van resistentie. ECHA geeft aan dat informatie over resistentieontwikkeling wordt meegenomen bij de beoordeling van werkzame stoffen. De ‘Efficacy Working Group of the Biocidal Products Committee’ werkt momenteel aan de ontwikkeling van een richtlijn om resistentieontwikkeling door antibacteriële biociden te beoordelen.